Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2015

110. Οι λεσβίες των Παγετώνων



Από πέρσι τον Δεκέμβρη έγραφα για την «Κάρολ», όταν δεν υπήρχε σχεδόν καμία αναφορά στα ελληνικά μέσα. Από τον Μάιο και μετά που πήγε η ταινία στις Κάννες ,έγραφαν όλοι για την «λεσβιακή ταινία της Κέιτ Μπλάνσετ». Tο βιβλίο της Χάισμιθ το είχα διαβάσει παλιά. Είναι αγαπημένο κι έχω γράψει τον λόγο.

Είδα την ταινία μόλις το Σάββατο .Τη βρήκα εξαιρετική. Ο σκηνοθέτης  κι η σεναριογράφος απέδωσαν τέλεια το χρώμα της εποχής των λεσβιακών Παγετώνων.

(Σήμερα ζούμε στην εποχή της λεσβιακής άνοιξης - έτσι για να ετυμολογήσω το όνομα του μπλογκ, που δεν έχει σχέση με μένα αλλά με την εποχή).

Κάναμε χτες κουβέντα για το φιλμ με μια γνωστή , που το σύγκρινε με την «Αντέλ» και το έβρισκε βαρετό. Διαφώνησα . Καμία σχέση. Ο Κεσίς αποθέωνε την σάρκα. Ακόμη κι οι σκηνές φαγητού αποδόθηκαν με λαγνεία παραπέμποντας στο σεξ. Αν αφαιρέσεις την 10λεπτη σκηνή του σεξ , η «Αντέλ» είναι μια άλλη ταινία και δεν ξέρω, αν θα γινόταν τόσος ντόρος .

 Αν από την «Κάρολ» αφαιρέσεις την ερωτική σκηνή , που διαρκεί ενάμισι λεπτό, η μαγεία παραμένει. Ο σκηνοθέτης έχει ασφαλίσει την κλειδαρότρυπα. Οι ηρωίδες το ψιθυρίζουν το πάθος τους, δεν το κραυγάζουν. Έτσι ήταν ο λεσβιακός έρωτας της εποχής των παγετώνων. Σιωπηλός. Ενοχικός. Και πολλές φορές  σαρκικά ανεκπλήρωτος.

                        

 
 Public Sins / Private Desires: Tracing Lesbian Lives in the Archives, 1950 - 1980
Θυμάμαι  ένα συμβάν στο εξωτερικό . Ήμασταν σε  εκδήλωση  με έναν συνάδελφο . Κάποια στιγμή βγήκε . Σαν γύρισε μετά από ώρα ρώτησα , αν τον πείραξε το φαγητό. Χαμογελούσε. Μου έδειξε με τρόπο έναν καλοντυμένο κύριο . Ρώτησα ενθουσιασμένη, αν ήταν καλός, μα απάντησε πως δεν έγινε κάτι. Τον ρώτησα , αν αντάλλαξαν τηλέφωνα κι είπε όχι.  
-Και τι κάνατε τόσην ώρα; Απόρησα .
-Κοιταζόμασταν. Από τον καθρέφτη.
-Δυο μαντραχαλάδες επί 20 λεπτά στην τουαλέτα .. κοιταζόσασταν;
-Πλέναμε και τα χέρια μας..
Θυμάμαι, βρήκα αστεία τη σκηνή. Όμως παρά το ανεκπλήρωτο, ο συνάδελφος έμοιαζε ικανοποιημένος και μετά από λίγες στιγμές σιωπής, συμπλήρωνε :
-Είναι στρατιωτικός. Φορούσε βέρα. Πολύ ωραίος άντρας..

Αυτό το περιστατικό συνέβη στο σήμερα. Στην εποχή της άνοιξης. Δυο άντρες κοιτάζονταν πλένοντας τα χέρια τους δίχως να αρθρώνουν λέξη.  Σκέφτομαι πριν 60 χρόνια , στην εποχή της Κάρολ, επί ψυχρού πολέμου, πόσο δύσκολο ήταν να εκδηλώσει μια παντρεμένη γυναίκα -ακόμη και μεγαλοαστή- τον πόθο της για μια νεότερη …

Παρεμπιπτόντως , δεν έχω ιδέα, πώς ήταν οι λεσβίες στην Ελλάδα του ’50. Δεν έχω δει γραμμένο κάτι . Λες και δεν υπήρχαν. Κάπως σαν τους gay στη Βόρειο Κορέα σήμερα.
 
Παρένθεση : Έβλεπα μια συνέντευξη ενός συγγραφέα  από τη Β. Κορέα κι έλεγε ,πως κατάλαβε ότι ήταν ομοφυλόφιλος, όταν  αυτομόλησε στη Σεούλ  κι είδε στην τηλεόραση άντρες να φιλιούνται. Τότε συνειδητοποίησε πως υπάρχουν κι άλλοι σαν εκείνον, γιατί στη χώρα του δεν υπάρχει καν ο όρος «ομοφυλόφιλος». Κλείνει η παρένθεση.

Ξανά πίσω στους Παγετώνες. Στην Αμερική του ’50 οι gay ήταν κυνηγημένοι. Μέχρι «εκπαιδευτικά» φιλμάκια προβάλλονταν διαρκώς προς ενημέρωση των νέων:  «Boys! Beware of homosexuals!» Για τις λεσβίες …ούτε λόγος. Αόρατες! 

 
 -Υπήρχαν όμως κάτι φτηνά περιοδικά με ερωτικές ιστορίες μεταξύ γυναικών. Αυτά τα λαϊκά αναγνώσματα πουλούσαν εκατομμύρια αντίτυπα. Είχαν συνήθως ένα ζωγραφιστό εξώφυλλο με δυο γυναίκες κι έναν τίτλο-κράχτη όπως «forbidden love» ή  «women in shadows» . Απευθύνονταν σε στρέιτ άντρες, μα τα αγόραζαν και λεσβίες. (τα σλόγκαν έχουν πολύ γέλιο!)
Για να μην έχουν προβλήματα κυκλοφορίας , όλες οι ιστορίες είχαν παρεμφερές τέλος: Μία από τις δύο «αμαρτωλές» –συνήθως η πιο τολμηρή -κατέληγε σε ψυχιατρείο ή αυτοκτονούσε ή πέθαινε σε τροχαίο . Πάντως καθαρή δεν την έβγαζαν οι λεσβίες στα μυθιστορήματα, τω καιρώ εκείνω

Γι’ αυτό η Κάρολ , που γράφτηκε τότε , είναι μοναδικό έργο. Καταρχάς, δεν στόχευε στις ορέξεις των στρέιτ αντρών και το κυριότερο ήταν μια ιστορία αγάπης με  happy end.  Χαίρομαι που ο σκηνοθέτης κι η σεναριογράφος σεβάστηκαν την αλήθεια της εποχής και δεν έβαλαν τις ηρωίδες να ξεσκίζονται στα αεροβικά γαμήσια αλά Αντέλ. Θα ήταν πανεύκολο αλλά άτοπο.

Και όχι, δεν ήταν ψυχρή η Κέιτ Μπλάνσετ ως «Κάρολ» , ούτε θέμα χημείας υπήρχε με την  Ρούνεϊ Μάρα, όπως γράφουν κάποιοι άσχετοι , που απογοητεύτηκαν διότι δεν εισέπραξαν τα προσδοκώμενα γλειφομούνια.  Ηθοποιάρες είναι κι έπαιξαν, όπως έπρεπε.

Και σε τελευταία ανάλυση ούτε ο συνάδελφος στο Βέλγιο μαζί με τον καλοντυμένο κύριο ήταν ψυχροί. Απλά πέρασαν για λίγο σε μια άλλη διάσταση: Σε μια μικρή εποχή Παγετώνων. Γεύτηκαν μια άλλη μορφή αλληλοδιείσδυσης με τη σιωπή και το βλέμμα…
……………………………………………………..
Το 2015 ήταν πολύ δύσκολη χρονιά για μένα. Πέρασε. Εύχομαι για όλους και όλες μας να είναι ο επόμενος χρόνος δημιουργικός , με υγεία κι αγάπη. Να είστε καλά.

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Με αφορμή τον στρατιωτικό που ανέφερες σου στέλνω ένα link που δημοσιεύτηκε την επομένη της ψήφισης,
http://www.onalert.gr/stories/ki-an-dyo-omofyloi-stratiotikoi-synapsoun-symfono-symviosis-ti-kano/46985
καλή χρονιά σε όλους!

Unknown είπε...

Tatianna ,
σε κανα δυο χρόνια θα δούμε , πόσοι αξιοποίησαν το Σύμφωνο. Καλή Χρονιά!

Ηλιάνα είπε...

Γεια :)
Παρακολουθώ το μπλογκ σου εδώ και ενάμιση χρόνο, αν δεν κάνω λάθος, και ομολογώ πως ενθουσιάστηκα, όταν είδα ότι ξεκίνησες πάλι να κάνεις αναρτήσεις ύστερα από τόσο καιρό. Χάρη σ'εσένα, είχα μάθει για την Κάρολ πολύ πριν γίνει όλος αυτός ο "ντόρος" και την είχα βάλει στη λίστα μου τότε :P Σε θυμήθηκα μόλις είδα πως είχε αρχίσει να παίζεται στα (ξένα) σινεμά και εννοείται ότι δεν έχασα ευκαιρία, με το που ήθρε κι εδώ ^^ Φυσικά, ήταν αντάξια των προσδοκιών μου και μου φαίνεται γελοίο κάποιος/-α κριτικός να ισχυρίζεται ότι οι πρωταγωνίστριες δεν είχαν χημεία!
Τέλος πάντων, ελπίζω όλα στη ζωή σου να πηγαίνουν καλά...
Καλή Χρονιά εύχομαι!