110. Οι λεσβίες των Παγετώνων

Από πέρσι τον Δεκέμβρη έγραφα για την «Κάρολ», όταν δεν υπήρχε σχεδόν καμία αναφορά στα ελληνικά μέσα. Από τον Μάιο και μετά που πήγε η ταινία στις Κάννες ,έγραφαν όλοι για την «λεσβιακή ταινία της Κέιτ Μπλάνσετ». Tο βιβλίο της Χάισμιθ το είχα διαβάσει παλιά. Είναι αγαπημένο κι έχω γράψει τον λόγο.

Είδα την ταινία μόλις το Σάββατο .Τη βρήκα εξαιρετική. Ο σκηνοθέτης  κι η σεναριογράφος απέδωσαν τέλεια το χρώμα της εποχής των λεσβιακών Παγετώνων.

(Σήμερα ζούμε στην εποχή της λεσβιακής άνοιξης - έτσι για να ετυμολογήσω το όνομα του μπλογκ, που δεν έχει σχέση με μένα αλλά με την εποχή).

Κάναμε χτες κουβέντα για το φιλμ με μια γνωστή , που το σύγκρινε με την «Αντέλ» και το έβρισκε βαρετό. Διαφώνησα . Καμία σχέση. Ο Κεσίς αποθέωνε την σάρκα. Ακόμη κι οι σκηνές φαγητού αποδόθηκαν με λαγνεία παραπέμποντας στο σεξ. Αν αφαιρέσεις την 10λεπτη σκηνή του σεξ , η «Αντέλ» είναι μια άλλη ταινία και δεν ξέρω, αν θα γινόταν τόσος ντόρος .

 Αν από την «Κάρολ» αφαιρέσεις την ερωτική σκηνή , που διαρκεί ενάμισι λεπτό, η μαγεία παραμένει. Ο σκηνοθέτης έχει ασφαλίσει την κλειδαρότρυπα. Οι ηρωίδες το ψιθυρίζουν το πάθος τους, δεν το κραυγάζουν. Έτσι ήταν ο λεσβιακός έρωτας της εποχής των παγετώνων. Σιωπηλός. Ενοχικός. Και πολλές φορές  σαρκικά ανεκπλήρωτος.

                        

 

 

Θυμάμαι  ένα συμβάν στο εξωτερικό . Ήμασταν σε  εκδήλωση  με έναν συνάδελφο . Κάποια στιγμή βγήκε . Σαν γύρισε μετά από ώρα ρώτησα , αν τον πείραξε το φαγητό. Χαμογελούσε. Μου έδειξε με τρόπο έναν καλοντυμένο κύριο . Ρώτησα ενθουσιασμένη, αν ήταν καλός, μα απάντησε πως δεν έγινε κάτι. Τον ρώτησα , αν αντάλλαξαν τηλέφωνα κι είπε όχι.  

-Και τι κάνατε τόσην ώρα; Απόρησα .

-Κοιταζόμασταν. Από τον καθρέφτη.

-Δυο μαντραχαλάδες επί 20 λεπτά στην τουαλέτα .. κοιταζόσασταν;

-Πλέναμε και τα χέρια μας..

Θυμάμαι, βρήκα αστεία τη σκηνή. Όμως παρά το ανεκπλήρωτο, ο συνάδελφος έμοιαζε ικανοποιημένος και μετά από λίγες στιγμές σιωπής, συμπλήρωνε :

-Είναι στρατιωτικός. Φορούσε βέρα. Πολύ ωραίος άντρας..

Αυτό το περιστατικό συνέβη στο σήμερα. Στην εποχή της άνοιξης. Δυο άντρες κοιτάζονταν πλένοντας τα χέρια τους δίχως να αρθρώνουν λέξη.  Σκέφτομαι πριν 60 χρόνια , στην εποχή της Κάρολ, επί ψυχρού πολέμου, πόσο δύσκολο ήταν να εκδηλώσει μια παντρεμένη γυναίκα -ακόμη και μεγαλοαστή- τον πόθο της για μια νεότερη …

Παρεμπιπτόντως , δεν έχω ιδέα, πώς ήταν οι λεσβίες στην Ελλάδα του ’50. Δεν έχω δει γραμμένο κάτι . Λες και δεν υπήρχαν. Κάπως σαν τους gay στη Βόρειο Κορέα σήμερα.

 

Παρένθεση : Έβλεπα μια συνέντευξη ενός συγγραφέα  από τη Β. Κορέα κι έλεγε ,πως κατάλαβε ότι ήταν ομοφυλόφιλος, όταν  αυτομόλησε στη Σεούλ  κι είδε στην τηλεόραση άντρες να φιλιούνται. Τότε συνειδητοποίησε πως υπάρχουν κι άλλοι σαν εκείνον, γιατί στη χώρα του δεν υπάρχει καν ο όρος «ομοφυλόφιλος». Κλείνει η παρένθεση.

Ξανά πίσω στους Παγετώνες. Στην Αμερική του ’50 οι gay ήταν κυνηγημένοι. Μέχρι «εκπαιδευτικά» φιλμάκια προβάλλονταν διαρκώς προς ενημέρωση των νέων:  «Boys! Beware of homosexuals!» Για τις λεσβίες …ούτε λόγος. Αόρατες! 

 

 -Υπήρχαν όμως κάτι φτηνά περιοδικά με ερωτικές ιστορίες μεταξύ γυναικών. Αυτά τα λαϊκά αναγνώσματα πουλούσαν εκατομμύρια αντίτυπα. Είχαν συνήθως ένα ζωγραφιστό εξώφυλλο με δυο γυναίκες κι έναν τίτλο-κράχτη όπως «forbidden love» ή  «women in shadows» . Απευθύνονταν σε στρέιτ άντρες, μα τα αγόραζαν και λεσβίες. (τα σλόγκαν έχουν πολύ γέλιο!)

Για να μην έχουν προβλήματα κυκλοφορίας , όλες οι ιστορίες είχαν παρεμφερές τέλος: Μία από τις δύο «αμαρτωλές» –συνήθως η πιο τολμηρή -κατέληγε σε ψυχιατρείο ή αυτοκτονούσε ή πέθαινε σε τροχαίο . Πάντως καθαρή δεν την έβγαζαν οι λεσβίες στα μυθιστορήματα, τω καιρώ εκείνω. 

Γι’ αυτό η Κάρολ , που γράφτηκε τότε , είναι μοναδικό έργο. Καταρχάς, δεν στόχευε στις ορέξεις των στρέιτ αντρών και το κυριότερο ήταν μια ιστορία αγάπης με  happy end.  Χαίρομαι που ο σκηνοθέτης κι η σεναριογράφος σεβάστηκαν την αλήθεια της εποχής και δεν έβαλαν τις ηρωίδες να ξεσκίζονται στα αεροβικά γαμήσια αλά Αντέλ. Θα ήταν πανεύκολο αλλά άτοπο.

Και όχι, δεν ήταν ψυχρή η Κέιτ Μπλάνσετ ως «Κάρολ» , ούτε θέμα χημείας υπήρχε με την  Ρούνεϊ Μάρα, όπως γράφουν κάποιοι άσχετοι , που απογοητεύτηκαν διότι δεν εισέπραξαν τα προσδοκώμενα γλειφομούνια.  Ηθοποιάρες είναι κι έπαιξαν, όπως έπρεπε.

Και σε τελευταία ανάλυση ούτε ο συνάδελφος στο Βέλγιο μαζί με τον καλοντυμένο κύριο ήταν ψυχροί. Απλά πέρασαν για λίγο σε μια άλλη διάσταση: Σε μια μικρή εποχή Παγετώνων. Γεύτηκαν μια άλλη μορφή αλληλοδιείσδυσης με τη σιωπή και το βλέμμα…

……………………………………………………..

Το 2015 ήταν πολύ δύσκολη χρονιά για μένα. Πέρασε. Εύχομαι για όλους και όλες μας να είναι ο επόμενος χρόνος δημιουργικός , με υγεία κι αγάπη. Να είστε καλά.

109. Απανθρωπιές

Διαβάζοντας  στην εφηβεία το «κόκκινο και το μαύρο» του Σταντάλ σκεφτόμουν πως θεσμοί όπως η εκκλησία κι η πολιτική , όταν δεν μπορούν να χειριστούν την πραγματικότητα ,που ορθώνεται πέρα από τις ιδεοληψίες τους, τότε αποδεικνύονται ρηχοί κι απάνθρωποι. Στο λόγο τους θριαμβεύει το μίσος, η υποκρισία κι ο πουριτανισμός. Προκειμένου να διαφυλάξουν την όποια εξουσία τους, θωπεύουν το κοινό τους με ψευδεπίγραφες ηθικολογίες περί προστασίας θεσμών, όπως η οικογένεια.

Την υποκρισία αυτή αναπαράγει κι ένα μεγάλο μέρος των «πιστών» τους , όχι επειδή δεν μπορούν να αντιληφθούν ποια είναι η πραγματικότητα  αλλά επειδή ακριβώς την βλέπουν. Το τρίπτυχο «πατρίς –θρησκεία-οικογένεια» αποτελεί ένα κέλυφος προστασίας της ψυχολογικής άρνησής τους να σπάσουν δεσμά με ό,τι τους έθρεψε κι αποτελεί μέρος της κίβδηλης ταυτότητάς τους. 

       

Προς τι αυτή η εισαγωγή; Απλά,  στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι έτυχε κάποιοι συνδαιτυμόνες μου να  θέσουν το θέμα του Συμφώνου Συμβίωσης κι ακολούθησε μια γόνιμη συζήτηση. Αρχικά  ένας εστίασε στο πόσο προκλητική ήταν εικόνα των ζευγαριών που φιλήθηκαν στη Βουλή μετά την ψήφιση. Άλλος στο ,πόσο κότες ήταν όσοι βουλευτές φρόντισαν να απέχουν της ψηφοφορίας. Κάποια άλλη στο, ποια δικαιώματα θα απολαμβάνουν τώρα τα ομόφυλα ζευγάρια. Σε ελάχιστα λεπτά όμως η συζήτηση προχώρησε ήρεμα σε ζητήματα ουσιώδη που απασχολούν τον λοατ κόσμο. Κι όσο μιλούσαμε, τόσο έβγαινε στο φως η άγνοια για θέματα αυτονόητα. 

Νομίζω πως αυτή είναι η μεγάλη νίκη του νόμου για το Σύμφωνο Συμβίωσης. Αρχίζουν οι «έξω από το χορό»  να μιλούν σοβαρά για θέματα που είτε θεωρούνταν ταμπού είτε αποτελούσαν ευκαιρία για χλευασμό. Βεβαιώθηκα μέσα από την κουβέντα πως ο κόσμος χρειάζεται ενημέρωση και συζήτηση χωρίς κραυγές και απόλυτες αξιολογικές κρίσεις.

Για να ενημερωθούν όμως οι άνθρωποι χρειάζεται πολλή και προσεχτική δουλειά. Υπάρχουν τηρητές δογμάτων και ιερατείων, που για να διαφυλάξουν το αλάθητό τους είναι  ικανοί να διαστρεβλώσουν κάθε επιστημονική και αντικειμενική πραγματικότητα. Δεν είναι τυχαία η σύμπνοια επιχειρημάτων που πρόβαλαν οι  δύο κατ’ επίφαση  αντίθετοι κόσμοι της ελληνικής κοινωνίας: Η εκκλησία και το κκε. Οι εκπρόσωποί τους αναμασούν τις ίδιες αυθαίρετες διαπιστώσεις κι ανησυχίες.                       

Στο βίντεο που ακολουθεί , ακούμε την βουλευτίνα του κκε ,Λιάνα Κανέλλη , μεταξύ άλλων ανοησιών κι ασυναρτησιών, να διατυπώνει με απόλυτη βεβαιότητα πως «η ομοφυλοφιλία είναι ελεύθερη επιλογή και μπορεί κάποιος να αποφασίσει να μην είναι ομοφυλόφιλος!»

(Δηλαδή , οκ. τώρα που είναι χειμώνας κι έχω πολλές υποχρεώσεις , ας γίνω στρέητ κι  εκεί κατά τον Ιούνιο που θα αρχίσουν οι ζέστες και τα καυτά μπικίνια στις πλαζ , θα ..επαναλεσβιοποιηθώ!)

 Ελάτε τώρα στη θέση του αδαούς γονέα της επαρχίας, που διακρίνει στο έφηβο παιδί του συμπεριφορές που δείχνουν πως μάλλον είναι  gay. Κανείς δεν εκπαιδεύτηκε πώς να είναι γονιός. Πόσο μάλλον να είναι γονιός ενός ομοφυλόφιλου παιδιού . Αφού λέει  λοιπόν μια «μορφωμένη κι ενημερωμένη» βουλευτής στην τηλεόραση ,ότι το παιδί της μπορεί να αλλάξει «επιλογή» , πώς να μην το τρέξει σε «πνευματικούς» ή τσαρλατανο-δόκτορες για να του αλλάξουν σεξουαλικό προσανατολισμό; Πώς να μην θεωρήσει, ότι το παιδί επηρεάστηκε από «κακές» παρέες; Ύστερα αρχίζει η απόρριψη, η καταπίεση κι ο παραλογισμός. Το παιδί ,για να αμυνθεί, λέει ψέματα ή κλείνεται στον εαυτό του. Κι άιντε μετά να μαζέψει τα ψυχολογικά και υπαρξιακά θέματά του, που ακόμη κι όταν φύγει - και πρέπει να φύγει για να διασωθεί -θα κουβαλάει μέσα του μια ζωή ...

Ιδού η απανθρωπιά των πάσης φύσεως ιερατείων , χάριν της διαφύλαξης του δόγματος και της εξουσίας τους…

(ΥΓ. Κατά τα άλλα το γεμιστό ψαρονέφρι με καρότα και πιπεριές με σως από βερύκοκα και μήλα , που μαγείρεψα στο φούρνο έγινε ανάρπαστο! Να είστε όλοι και όλες καλά).

108. Καιρός ήταν

Ήθελα να απολαύσω στο σύνολό της τη διαδικασία . Την περίμενα καιρό και θεωρούσα αναπόφευκτη την ψήφιση. Άκουσα ίσαμε 50 τοποθετήσεις  από το νωρίς απόγευμα ως την ψήφισή του νομοσχεδίου αργά τα μεσάνυχτα.

Ακούστηκαν οι συνήθεις χυδαιότητες  , ανακρίβειες και ανοησίες . Γέλασα με την τοποθέτηση του Συντυχάκη του κκε , που είπε πως επιχειρείται «θεωρητικοποίηση μιας επιμέρους ιδιαίτερης έκφρασης , που σχετίζεται με την φυσιολογία του ατόμου».  Ειπώθηκαν όμως κι επιχειρήματα που βασίζονται σε επιστημονικά πορίσματα αποτυπώνοντας την αντικειμενική πραγματικότητα. Κάποιοι ομιλητές έκαναν επίκληση στο συναίσθημα , άλλοι χρησιμοποίησαν τη λογική.

Το Σύμφωνο είναι μια  απλή συμβολαιογραφική πράξη μεταξύ δυο ατόμων του ιδίου φύλου που συμβιώνουν και αναγνωρίζει κάποια δικαιώματα μεταξύ τους. Σίγουρα είναι λειψό μα λειψή είναι και η δημοκρατία σ’ αυτή τη χώρα.

Γεγονός είναι πως για πρώτη φορά ειπώθηκαν στη Βουλή αλήθειες ,που έπρεπε από χρόνια να ακουστούν. Για πρώτη φορά αποκτά νομική υπόσταση η σχέση ενός ομόφυλου ζευγαριού.  Άνοιξε μια συζήτηση που ελπίζω να έχει συνέχεια, ώστε να θεσμοθετηθεί και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία.

……………

Υγ. Το διάστημα της σιωπής μου ήταν μακρύ  . Πολλοί οι λόγοι .Ευχαριστώ για το ενδιαφέρον. Να είστε όλοι καλά.